Ermeni Mes'elesinin Bir Özeti

Fuat Bol'un 30 Nisan 2022 tarihli Hürriyet'teki makalesi konunun tarihini özetlemektedir:

Asırlar boyu içimizde yaşamış Ermeni vatandaşlarımıza, bizler, ‘Tebaa-i sadıka’ demiş ve bağrımıza basmışız. Özellikle Osmanlı’nın son iki asrında Ermeni vatandaşlar, en üst düzey devlet memurluklarına getirilmiştir.

Osmanlı’nın maliyesi, hariciyesi, imar ve iskân işleri ve hatta sarayın hekimliği Ermenilere emanet edilmiştir.

Böylesine güvene layık bir unsur, nasıl oldu da ‘tebaa-i sadıka’dan ‘hain-i devlet’ oldu?

İşte tehcir denilen olayın can alıcı noktası budur. Bu sorunun cevabı bulunmadan ‘Ermeni sorunu’na doğru bir tespit yapılamaz ve doğru bir teşhis konamaz.

Bakıyoruz da bu konuya olan hemen tüm yaklaşımlar, can alıcı bu sorunun cevabı araştırılmadan, ezbere veriliyor. Kimin siyasetine ne uygun geliyorsa, o şekilde yorumlayıp cevabı bastırıyor.

Evet, doğuda yerleşik Kürt halkına karşı Ermeniler çok acımasız ve hatta vahşet boyutlarında kıtaller yaptı. Rusya’nın ve Batılı devletlerin tıpkı PKK’yı kurup üzerimize saldıkları gibi, o gün de Hınçak ve Taşnak Ermeni terör örgütlerini kurdular. Bunlar da Ermenilerin yoğun bulunduğu vilayetlerde, mahut azınlığı ayaklandırdılar.

Osmanlı Devleti 9 ayrı cephede 7 düvele ve onların uşaklarına karşı savaşırken Ermeniler, anılan çetelerin teşvikiyle, bulundukları mıntıkada sivil ahaliye karşı katliama giriştiler. Ermenilerin katliamlarıyla yüz binlerce Müslüman katledildi. Ermenilerin, Müslüman ahaliye yaptığı zulmün örneğine, insanlık tarihi çok az şahit olmuştur.

O günkü hükümet, sadece bu bölgedeki Ermeni ahaliyi tehcire (imparatorluğun daha sakin, huzurlu ve verimli yerlerine mecburi iskâna) tabi tuttu.

Bu durum her iki tarafın can güvenliği için elzem görüldü. İşte bu tehcir esnasında, aile bireyleri öldürülmüş kişiler, intikam amacıyla bir kısım Ermeni’yi öldürdü.

Yaşananların isimlendirilmesi mukatele yani karşılıklı birbirini öldürmedir ve asla soykırım değildir. Ayrıca mukateleyi icra eden Müslümanlardan tespit edilenler yargılanmış ve idam dahil çeşitli cezalara çarptırılmışlardır.